Top 10 vogelvriendelijke planten
Vogels halen hun voedsel meestal uit de natuur, maar door de toenemende verstedelijking wordt het steeds moeilijker voor hen. Terwijl ze in de lente en zomer doorgaans in bossen voedsel vinden, zoeken ze in de winter vaker onze tuinen op waar het voedselaanbod dan groter is.
In tuinen duiken dan overal voederplekken op. Mezenbollen, meelwormen, pindanoten, zaden, en zonnebloempitten vallen in de smaak en geven vogels voldoende energie om de koude dagen te trotseren. Hoe vetter het voer, hoe gretiger ze er van smullen. Toch is niet elke vogel fan van dit wintervoer. Merels, kramsvogels, koperwieken, zanglijsters en spreeuwen verkiezen bessen en fruit. Groenlingen hebben een zwak voor zonnebloempitten, maar rozenbottels vinden ze minstens zo lekker.
Wil je jouw tuin vogelvriendelijk maken? Plant dan struiken die niet alleen mooi zijn, maar ook een feestmaal voor de vogels bieden! Hier zijn wat leuke opties:
Welke planten zijn goed voor vogels?
1. Euonymus europaeus, beter bekend als kardinaalsmuts, is een inheemse, bladverliezende struik die behoorlijk hoog kan worden. Deze veelzijdige plant bloeit in de lente met kleine, lichtgroene bloemen die veel insecten aantrekken. In de herfst transformeert de struik tot een waar kleurenfestijn met rozerode, vierlobbige vruchtdozen en felrode bladeren. Zodra de vruchten openbarsten, verschijnen de feloranje zaden, waar vogels dol op zijn. Ook andere dieren profiteren van deze voedzame zaden. Kardinaalsmuts is goed winterhard, staat het liefst in de zon of halfschaduw, en doet het zelfs goed aan de kust.
2. Rosa rugosa, oftewel bottelroos of rimpelroos, is een doornige struik die perfect is als haag of om in grote groepen te planten. De diep generfde bladeren lijken gerimpeld en vormen een dichte massa, ideaal voor vogels om in te nestelen. In de zomer bloeit de struik rijkelijk met witte en roze bloemen die bijen en andere insecten aantrekken. Deze inheemse plant vormt in het najaar helderrode bottels, waar vooral groenlingen en lijsters dol op zijn. Met een beetje geluk trekken ook pestvogels naar je tuin!
3. Sambucus nigra of gewone vlier, is een veelvoorkomende heester die je vaak in het wild ziet. De heerlijk geurende, witte bloemtuilen trekken volop bijen en vlinders aan. Deze heester kan uitgroeien tot een middelgrote boom en staat het liefst in de volle zon of halfschaduw. In september en oktober verschijnen de zwarte trossen vol vlierbessen, waar vogels, vooral spreeuwen, dol op zijn. Hoe meer zon, hoe beter de bessen rijpen!
4. Crataegus monogyna, beter bekend als éénstijlige meidoorn, kan uitgroeien tot een heester van wel 9 meter hoog, maar is ook ideaal als haag. Deze snelgroeiende struik heeft een hoge landschappelijke waarde en stelt weinig eisen. Vanaf half maart kleurt hij frisgroen en vormt een dichte, doornige structuur die vogels een veilige schuil- en broedplaats biedt. In mei bloeien witte, heerlijk geurende bloemen, gevolgd door rode, eivormige bessen waar vogels zoals kramsvogels en koperwieken dol op zijn.
5. Sorbus aucuparia, of lijsterbes, doet zijn naam eer aan. Vogels zoals lijsters, merels, goudvinken en appelvinken zijn dol op de fel oranje-rode bessen. Deze inheemse struik behoudt zijn bessen lang, waardoor ze in de winter een belangrijke voedselbron zijn wanneer ze goed rijp zijn. Kleinere vogels kunnen de zaden in de bessen niet verteren, maar grotere vogels kraken ze met gemak. In de zomer trekken de witte bloemen veel insecten aan. De lijsterbes is een droogtetolerante solitaire boom die het goed doet op doorlatende, humusrijke grond in de zon of halfschaduw.
6. Alnus glutinosa, oftewel zwart-els, is een grote bladverliezende boom met een langwerpige kroon. Hij is behoorlijk robuust en groeit zelfs op arme bodems en in verharde omgevingen. Elzen zijn éénhuizig, wat betekent dat ze zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen dragen. De mannelijke bloemen zijn hangende, langwerpige katjes, terwijl de vrouwelijke katjes na de bevruchting veranderen in groene kegeltjes. In de herfst bevatten deze kegeltjes zaden waar zaadetende vogels dol op zijn. Vogels zoals sijzen, putters, vinken en kepen doen zich in de wintermaanden tegoed aan de elzenpropjes, vaak in grote aantallen.
7. Hedera helix, of klimop, wordt vaak ondergewaardeerd, maar is juist heel nuttig voor dieren. In september/oktober begint de klimop te bloeien, wat veel bijen, zweefvliegen en vlinders aantrekt. Voor veel insecten is dit een laatste bron van nectar voordat ze de winter in gaan. Hedera is een groenblijvende, snelgroeiende klimplant, ideaal om schuttingen en gevels mee te laten begroeien. De dichte bladeren vormen een perfecte nestplaats voor vogels zoals het winterkoninkje, roodborstje en lijsters. Klimop is makkelijk te snoeien en heeft weinig eisen. Terwijl veel bomen en struiken in de winter geen bessen meer hebben, biedt klimop met zijn bessen, die pas eind februari rijp zijn, nog voedsel voor vogels.
8. Dipsacus fullonum, ook gekend als kaardebol, is dé plant als je putters in je tuin wilt lokken. Hoewel ze op distels lijken, zijn ze daar niet aan verwant. Deze indrukwekkende plant kan tot 2 meter hoog worden en bloeit van juli tot augustus met kleine, lila bloemetjes die vol nectar zitten en veel insecten aantrekken. Kaardebol houdt van een zonnige plek en een bodem die niet te arm is. In de winter blijven de stekelige bloemhoofdjes staan, wat niet alleen decoratief is, maar ook vogels aantrekt. Vooral distelvinken zijn dol op de zaden die de bloemen leveren.
9. Oenothera, oftewel teunisbloemen, zijn één- of tweejarige planten die zich gemakkelijk zelf uitzaaien. De gele bloemen openen zich 's avonds en trekken vooral nachtvlinders aan. Zowel de bloemen als de knollen zijn eetbaar voor mensen. Deze plant groeit het liefst op licht vochtige tot zandige grond. Er zijn drie varianten: een kleine, een middelgrote en een grote. De vruchten zijn zaaddozen met zeer fijn zaad, waar vooral putters en sijsjes dol op zijn. De zaden rijpen in september en oktober en zitten boordevol caroteen, wat de intensiteit van de kleuren in het verenkleed van vogels bevordert. Perfect voor de kleurrijke veren van de putter!
10. Helianthus, beter bekend als zonnebloemen, zijn perfect voor je tuin! Plant in het voorjaar de zonnebloempitten en geniet van de zomer tot in het najaar van prachtige gele bloemen met een opvallend zwart hart. Ze geven je tuin een vrolijke uitstraling en blijven ook na de bloei waardevol als voedselbron voor vogels. Groenlingen, putters en mezen komen graag de verdroogde bloemen afstruinen om de zonnebloempitten uit het hart te pikken. Deze pitten worden pas zichtbaar na de bloei. Je kunt de bloemen ook afknippen en hangend laten drogen, zodat je ze in de winter aan de vogels kunt voeren.